Bilindiği üzere Dünya’daki en değerli besin “anne sütüdür”. Yaşamın ilk aylarında her canlının yavrusuna vereceği süt, yavrunun bütün ihtiyaçlarını karşılar. Anne sütünün ise bileşiminde fosfolipitler, mineraller, kazein, hormon, enzimler ve bağışıklık maddeleri gibi pekçok değerli bileşen bulunur. Yapılan çalışmalar gösteriyor ki bebek doğduktan ilk bir saat içinde emzirme gerçekleşir ve bebek anne sütüyle beslenirse neonatal ölüm oranı %22 azalır.
Toplumda anne sütünün önemi bilinse de bazen anne sütüne ek olarak ilk 6 ay dolmadan bebeğe su gibi içerikler verilebilmektedir. Ancak bu tutum oldukça yanlıştır. Çünkü ilk 6 ay anne sütü bebeğin tüm ihtiyaçlarını karşılar, bu sebepledir ki herhangi bir sağlık problemi olmayan bebeğe 6. aydan sonra tamamlayıcı beslenme başlanmalıdır. Anne sütü salgılandığı zamana ve içeriğine göre üçe ayrılır. Gelin anne sütünün evrelerini birlikte inceleyelim…
KOLOSTRUM
İlk 5 gün salgılanan süttür. Kolostrum sütünün bağışıklık maddeleri daha fazladır, protein içeriği daha yüksektir, yağ ve laktoz içeriği daha düşüktür. A, D, B12 vitaminleri daha fazladır. Antiviral özelliktedir. Sindirimi kolaydır ve laksatifetkilir. Kolostrumun tam alınmasının faydaları arasında;
•Az miktarda olmasına rağmen bebeğin ihtiyaçlarını karşılar,
•Anne karnındayken bebeğin bağırsaklarında meydana gelen mekonyumun atılımını sağlar,
•Yenidoğan sarılığından bebeği korur,
•Bebeğin bağırsaklarında gelişen faydalı bakterilerin sayısının artmasını sağlar.
GEÇİŞ SÜTÜ
5-15. günler arasında salgılanan süttür. Kolostruma göre sütün miktarı artar, görünüşü ve içeriği değişir. Yağ ve karbonhidrat miktarı kolostruma göre fazlayken protein oranı kolostrum sütten daha azdır. Bebeğin kolostrum ve geçiş sütünü bile almış olması enfeksiyon riskini oldukça azaltır.
OLGUN SÜT
3. haftadan sonra salgılanmaya başlar. Ön süt ve son süt olarak ikiye ayrılır.
•Ön süt emzirmenin başında salgılanır ve su oranı fazladır. Bebeğin su ihtiyacını karşılar. Protein, laktoz içeriği fazla, yağ oranı azdır.
•Son süt ise emzirmenin sonunda salgılanır. Yağ oranı fazladır ve bebekte doygunluk hissi yaratır.
Geçtiğimiz yıllara göre bebeğin ilk 6 ay sadece anne sütüyle besleme oranı artmış olsa da ebeveynlerin ya da ailedeki diğer bireylerin hala ilk 6 aydan önce bebeğe su, besin vb. gibi gıdaları verme eğilimi bulunabiliyor. Bu tutumun en temelinde yatan sebebin ise eğitim eksikliği olduğunu biliyoruz. Bu yüzden bu konudaki gerekli eğitimlerin gebelik ve sonrasında alınmasına dikkat edilmelidir. Dolayısıyla diyetisyenden, sağlık kuruluşlarından veya doktorunuzdan gerekli bilgilerin alınması hem bebek hem de anne için önem etmektedir.
Sağlıklı günler dilerim…
