Muz üretiminde girdi maliyetlerinin artması ve ortaya çıkan fiyat istikrarsızlığı üreticiyi kara kara düşündürüyor. 12 TL’den satılan yerli muzun maliyetini karşılamadığını ifade eden üreticiler, muz üretiminden uzaklaştı. Ortaya çıkan sonuçta muz rekoltesi, 2 yılda 3’te 1 oranında azaldı.
TÜRKİYE’NİN en önemli muz üretim merkezlerinden biri olan Gazipaşa’da, açık ve kapalı alanda üretilen muzun hasadı devam ediyor. Büyük umutlarla hasadına başlanan yerli muz 12 TL’den satılıyor. Geçtiğimiz yıllarda üreticisine maddi olarak en iyi kazanç sağlayan ürünlerin başında gelen muz, girdi maliyetlerinde yaşanan fahiş artışlar karşısında bu özelliğini kaybetti. Gübre, mazot, elektrik, sulama, işçilik ve diğer girdi maliyetlerini karşılamakta zorlanan üreticiler, düşük muz fiyatları karşısında çaresiz kaldı. Şehir dışından Gazipaşa’ya gelen büyük firmalar da üreticiyi ciddi anlamda zorladı.
REKOLTE SON YILLARDA DÜŞMEYE BAŞLADI
Öte yandan Gazipaşa İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden edinilen bilgiye göre; ilçede 2019 yılında muz üretiminden 88 bin 650 ton rekolte, 2020 yılında 91 bin 800 ton rekolte ve 2021 yılında ise 85 bin rekolte elde edilmişti. Verilere göre ilçede yapılan muz üretiminde 2021 yılında çeşitli nedenlerden dolayı önceki yıla nazaran rekoltede yüzde 7,50 düşüş yaşanmıştı. 2022 yılında da muz rekoltesinde ciddi bir düşüş yaşandı. Toplamda 15 bin 300 dekar alanda yapılan muz üretiminden 2022 yılında 60 bin ton rekolte elde edildi. Sonuç olarak 2022 yılındaki muz rekoltesi, 2020’ye göre 3’te 1 azaldı.
ÜRETİCİDEN MUZ KESMEYİN ÇAĞRISI
Muzda ortaya çıkan fiyat istikrarsızlığı, çiftçileri de çıkmaza sürükledi. Muz fiyatlarından memnun olmayan üreticiler, “Birkaç hafta muz kesmeyin” çağrısında bulunurken, bu uygulamanın çiftçiye yarar sağlayıp sağlamayacağı ise bilinmiyor.
ÜRETİCİ İSYAN ETMİŞTİ
Geçtiğimiz aylarda gazetemize açıklamada bulunan muz üreticisi, piyasada fiyat istikrarına darbe vuran bir sistemin bulunduğunu iddia etmişti. Gazipaşa’da açık ve örtü altında üretilen kaliteli iri muzların grand muz olarak piyasaya sürüldüğünü ileri süren üretici, “Türkiye’nin doğal açık muz ve örtü altı üretiminin yapıldığı Gazipaşa’da muz fiyatları, patates ve karpuzun gerisinde kalmıştır. Piyasada muza talep olmasına rağmen muzların üreticiden alınırken yerli ve grand olarak alındığını ancak tüketiciye satarken bu isimlendirmelerin ortadan kalkarak bambaşka fiyatlara satıldığı görülmektedir. Örtü altı muzların ithal muz ismiyle, Gazipaşa açık muzların da sera muzlarıyla birlikte satıldığı, Ticaret İl Müdürlüklerinin hal kayıt sistemine uymayan AVM ve benzeri satıcıları denetlemediği görülmüştür. Üreticiler ürettikleri muzların gerçek ismiyle alınıp satılmasını tüketicinin yanıltılmamasını beklemektedir. Fiyat istikrarına darbe vuran sistemin bunun olduğu, Gazipaşa Hal Fiyatları listesi hazırlanırken geçmiş yıllardaki gibi ürünlerin doğru tanımlanması beklemektedir” ifadelerine yer vermişti. >Selçuk ÖZTÜRK
