KANSERE KARŞI TARAMA VURGUSU

Gazipaşa İlçe Sağlık Müdürü Dr. Eşşe Çelik, 4 Şubat Dünya Kanser Günü kapsamında yaptığı açıklamada, kanserin erken teşhisle önlenebilir bir hastalık olduğunu vurguladı. Tütün kullanımı, obezite ve sağlıksız beslenme gibi risk faktörlerine dikkat çeken Çelik, ücretsiz kanser tarama programları hakkında bilgi verdi. 

Gazipaşa İlçe Sağlık Müdürü Dr. Eşşe Çelik, 4 Şubat Dünya Kanser Günü dolayısıyla açıklama yaptı. Kanser konusunda farkındalığı ve eğitimi artırarak kanserin önüne geçmeyi amaçladıklarını hatırlatan Çelik, en sık görülen kanser türleri, kansere neden olan risk faktörleri ve kanser taramalarıyla ilgili bilgi verdi. her hastalık olduğu gibi kanserde de erken teşhisin hayat kurtardığını belirten Çelik, “4 Şubat Dünya Kanser Günü, gerek kanser konusunda farkındalığı ve eğitimi artırarak gerekse dünyanın her yerindeki hükümetler ile bireyleri hastalığa karşı harekete geçmeye zorlayarak her yıl milyonlarca önlenebilir ölümün önüne geçmeyi amaçlamaktadır2025-2027 Dünya Kanser Günü teması ”Benzersizliğimizle Biriz” olarak belirlenmiştir. Bu tema ile anlatılmak istenen, her bireyin kanserle olan mücadelesinin farklı ve benzersiz olduğu, ancak bu benzersizliklerin aslında birleştirici bir güce sahip olduğudur. Yani, her kişinin yaşadığı deneyim farklı olabilir, ancak kanserle mücadele eden herkes bir şekilde birbirine bağlıdır. 

ERKEN TANI HAYAT KURTARIR

Kanser başlıca; tütün kullanımı, yüksek beden kütle indeksi (fazla kilolu ya da şişman/obez olma), meyve ve sebzeden fakir beslenme, yetersiz fiziksel aktivite ve alkol tüketimi gibi beş davranışsal ve beslenme ile ilgili risk faktöründen kaynaklanmaktadır. Günümüz şartlarında kanserlerin yaklaşık üçte birinin, risk faktörlerinden kaçınma ve mevcut kanıta dayalı önleme stratejilerinin uygulanması yoluyla önlenebilir durumda olduğu bilinmektedir. Ayrıca, erken tanı konmuş ve uygun şekilde tedavi edilmişse birçok kanserin iyileşme olasılığının da yüksek olduğu unutulmamalıdır” dedi. 

EN SIK GÖRÜLEN KANSER TÜRLERİ

“En sık görülen kanser türleri sırası ile akciğer, meme, kolorektal, prostat, mide olarak karşımıza çıkmaktadır” diyen Çelik, “Bu kanser türleri ülkemizde de ilk sıralarda yer almaktadır. Erkeklerde kanser görülme sıklığı kadınlara göre daha fazladır.(Erkeklerde yüz binde 264,9, kadınlarda yüz binde 193,4).Bu sıklıklar yaş ilerledikçe artmaktadır” ifadelerini kullandı. 

RİSK FAKTÖRLERİ

Kanseri tetikleyen risk faktörleri hakkında bilgi veren İlçe Sağlık Müdürü Eşşe Çelik, şu ifadeleri kullandı: “Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kanser alanında yoğun çalışmaları bulunan uluslararası saygın kuruluşlar kanserleri önleme yolunda kişilere şu risk faktörlerinden kaçınma çağrısında bulunmaktadır:

• Sigara ve dumansız tütün ürünlerini de içeren tütün kullanımı

• Fazla kilolu ve ya obez olmak

• Düşük meyve ve sebze alımını içeren sağlıksız beslenme

• Fiziksel aktivite eksikliği

• Alkol kullanımı

• Cinsel yolla bulaşan Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu

• Hepatit ve ya diğer kanserojen enfeksiyonlara maruziyet

• İyonlaştırıcı ve ultraviyole radyasyon maruziyeti

• Kentsel hava kirliliği

• Katı yakıt kullanımından kaynaklanan iç mekân dumanı”

Söz konusu faktörlerin kansere yol açabileceğinin kanıtlanmış risk faktörleri olduğuna dikkat çekenb Çelik, “Bunlardan korunmada bireysel ve toplumsal temelde yapılacaklar konusunda bilgilenerek, önleme çabalarını kararlılıkla sürdürerek, ileri dönemlerde daha büyük bir toplumsal yük haline gelmesi beklenen kanserle mücadelede önemli kazanımlar elde edileceğine şüphe yoktur. Dünya Sağlık Örgütü; meme, rahim ağzı ve kalın bağırsak kanserlerinde vakaların erken evrelerde yakalanmasına yönelik toplum tabanlı tarama programları önermekte ve bu çalışmaların bütüncül bir kanser kontrol programının parçası olması gerektiğini belirtmektedir. Ülke genelinde kanser taramaları; Birinci Basamak ve 2.-3. Basamak Sağlık Kuruluşlarında, toplum tabanlı ve fırsatçı taramalar şeklinde yapılmaktadır. Kırsal ve dezavantajlı gruplarımıza illerimizdeki mobil tarama araçları ile de tarama hizmeti verilmektedir” diye konuştu.

ÜCRETSİZ TARAMA YAPTIRABİLİRSİNİZ

Vatandaşları kanser taramaları yaptırmaları konusunda uyaran Çelik, “Ülkemizde yürütülen Ulusal Kanser Tarama programında, meme kanseri taraması; 40-69 yaş arasındaki kadınlara yılda bir kez klinik meme muayenesi yapılmakta, 2 yılda bir mamografi çekilmektedir. Rahim ağzı kanseri taraması; 30- 65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir HPV-DNA  testi ile yapılmaktadır. Kalın bağırsak kanseri taraması; 50-70 yaş arasındaki kadın ve erkeklere 2 yılda bir Gaitada Gizli Kan Testi (GGK) yapılmakta, 10 yılda birde kolonoskopi önerilmektedir. Kanser taramalarınızı, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), İlçe Sağlık Müdürlükleri, Toplum Sağlığı Merkezleri(TSM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM)ücretsiz olarak yaptırabilirsiniz” şeklinde konuştu.