ÇETİNKAYA’DAN KAYIT DIŞI İSTİHDAM UYARISI

GAZİPAŞA SGK Müdürü Ali Cennet Çetinkaya, gazetemizi ziyaret etti. Ziyaretinde kayıt dışı istihdamın tehlikelerini vurgulayarak, sosyal güvenlik hakları ve sahte sigortalılık konularında vatandaşları gazetemiz aracılığı ile uyaran Çetinkaya, kayıt dışı işçi çalıştıran firmalara yönelik de denetimlerin devam ettiğini kaydetti.

Gazipaşa Manşet Gazetesi’ni ziyaret eden Gazipaşa Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Müdürü Ali Cennet Çetinkaya, kayıt dışı istihdama yönelik çalışmaları değerlendirdi. Kayıt dışı istihdamın tehlikelerini vurgulayarak sosyal güvenlik hakları ve sahte sigortalılık konularında uyarılarda bulunan Çetinkaya, kayıt dışı istihdamın ekonomik ve sosyal açıdan birçok olumsuz sonucu bulunduğuna dikkat çekti.

SİGORTA NEDEN ÖNEMLİDİR?

Sosyal güvenlik sisteminin sigortalı çalışan kişilere birçok fayda sağladığını belirten Çetinkaya, bunlardan en önemlilerini şu şekilde sıraladı:

- Sigortalı çalışan kişi ve aile bireyleri sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler. 

- Sigortalı çalışanlara iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hali nedenleriyle çalışamadığı sürelerde maaşının işveren tarafından ödenmeyen kısmını karşılamak üzere geçici iş göremezlik ödeneği ödenir. Emzirme ödeneği verilir. 

- Sigortalı çalışanlara iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma gelmesi halinde sürekli iş göremezlik geliri bağlanır. 

- Sigortalının aile bireylerine, sigortalı iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmesi halinde ölüm geliri bağlanır. 

- Sigortalının aile bireylerine, sigortalı iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmesi halinde ölüm geliri bağlanır. 

- Sigortalı herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma geldiğinde malullük aylığı bağlanır. 

- Sigortalı, belli bir yaşa geldiğinde yine prim şartlarını da sağlıyorsa kendisine yaşlılık aylığı bağlanır. 

- Sigortalı öldüğünde eş ve çocukları ile anne ve babasına ölüm aylığı bağlanır. Cenaze ödeneği verilir. 

KAYIT DIŞI İSTİHDAM VE SONUÇLARI

Kayıt dışı istihdamının devletin vergi ve gelir kaybına yol açtığını belirten SGK Müdürü Çetinkaya, daha da önemlisi kişilerin sosyal korumadan ve güvenceden uzak yaşamasına neden olduğunu dile getirdi. Çetinkaya, çalışanların sigortalı olarak çalıştırılmalarının anayasal bir hak olmakla birlikte aynı zamanda hem çalışanlar hem de işverenler açısından bir zorunluluk olduğunu belirterek şöyle devam etti: “Yani işverenlerin çalışanlarını sigortasız olarak çalıştırma hakları olmadığı gibi çalışan kişilerin de sigortasız çalışmak veya sigortasız çalışmayı istemek gibi bir hakları söz konusu değildir. Bu şekilde çalışmayı isteyen kişilerin sigortasız çalıştırıldığının tespiti halinde işverenlere yönelik yaptırmalar uygulanmakta, işverenler kendilerince kötü niyetli olmamalarına rağmen mağdur olabilmektedir.”

BİLGİ EDİNME, İHBAR VE ŞİKAYET

Çalışanların, çalışmalarının işverenler tarafından bildirilip bildirilmediğini veya hangi kazanç seviyesinden bildirildiğini kısa sürede öğrenebileceği birçok yol vardır” diyen Çetinkaya, açıklamasının devamında şunları söyledi; “Çalışanlar sigortasız çalıştırıldıklarını ya da ücretlerinin veya çalışma sürelerinin eksik bildirildiğini düşündüklerinde, ihbar ve şikayetlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna şu yollarla iletebilir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi “ALO 170” i 7 gün 24 saat arayabilir. En yakın sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine şikâyetleri iletebilir, sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığı ve hangi kazanç seviyesinden bildirildiği kısa sürede öğrenilebilir. Her türlü istek, şikâyet, ihbar, görüş ve önerilerini Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden de yapabilir.”

SİGORTA PRİM TEŞVİKLERİ

Çetinkaya sigorta prim teşviklerine de değinerek şöyle devam etti:  “Sigorta primi teşvikleri, ülkemizde istihdamın ve üretimin arttırılması, kayıt dışı istihdamın engellenmesi, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması, engelli istihdamının artırılması, genç ve kadınların işgücüne katılımının artırılması gibi amaçlarla işverenlerin ödemeleri gereken sigorta primlerinin belirli oranda ve sürede Devletçe karşılanması anlamına gelmektedir. Genel olarak uygulanan bu teşviklerden yararlanabilmeleri için işverenlerin sigortasız işçi çalıştırmamak, SGK’ya verilmesi gereken bildirgeleri zamanında vermek, primlerini düzenli ve zamanında ödemek, sahte sigortalı bildiriminde bulunmamak gibi temel yükümlülükleri yerine getirmeleri gerekmektedir. Bunun yanında her bir teşvik uygulaması için farklı bazı özel şartlar da söz konusudur. Devlet, teşvikin türüne göre sigorta primi işveren hissesi veya sigortalı hissesi ile birlikte işveren hissesinin tamamına kadarını karşılayarak işverenlerin maliyetleri önemli ölçüde düşürmelerini sağlamaktadır”

“İDARİ PARA CEZASI KESİLİR”

Sigortalı işe griş/işten ayrılış bildirgesinin yasal süresi içinde verilmemesi, geç verilmesi; işyeri bildirgesinin yasal süresi içinde verilmemesi, geç verilmesi; asıl ve ek aylık hizmet ve prim belgelerinin yasal süresi içinde verilmemesi, geç verilmesi; sigortalı meslek adı/kodunun hatalı bildirilmesi; aylık prim belgesinde eksik gün ve kazanç bildirimi olması; işyeri kayıtlarının 15 gün içinde tam ibraz edilmemesi ve defter ve kayıtlarda geçersizlik halinin bulunması; denetimin engellenmesi yada cebir ve şiddet uygulanması durumlarında idari para cezasının uygulandığını belirten Gazipaşa SGK Müdürü Ali Cennet Çetinkaya, kayıt dışı işçi çalıştıran firmalara yönelik de denetimlerin devam ettiğini sözlerine ekledi. 

Ziyaretin ardından, Manşet Gazetesi İmtiyaz Sahibi Selçuk Öztürk ile Manşet Gazetesi ortağı ve Sorumlu Yazı işleri Müdürü Geylani Topaloğlu ile hatıra fotoğrafı çektiren Çetinkaya, misafirperverliği için Öztürk ve Topaloğlu’na teşekkür etti. > Vildan RENDE