İLÇE Sağlık Müdürü Dr. Eşşe Çelik, Kalın Bağırsak Kanseri Farkındalık Ayı dolayısıyla yaptığı açıklamada; hastalığın erken evrede teşhis edildiğinde büyük ölçüde tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu belirterek, kanserde erken teşhisin önemine dikkat çekti.
İlçe Sağlık Müdürü Dr. Eşşe Çelik, “Kalın Bağırsak Kanseri Farkındalık Ayı” dolayısıyla yaptığı açıklamada, kanser hastalığında erken evrede teşhisinin önemine değindi. Çelik, “Erken evrede teşhis edildiğinde büyük ölçüde tedavi edilebilir bir hastalık olan kalın bağırsak kanserlerinde tarama programlarının uygulanması ile söz konusu hastalığın görülme sıklığı ve ölüm oranı üzerinde çok olumlu kazanımlar sağlandığı yapılan birçok çalışma ile ortaya konmuştur.” dedi. Çelik, kalın bağırsak kanseri ile ilgili bilgilendirmesine şöyle devam etti; “Ülkemizde de Kalın Bağırsak Kanseri Taraması Ulusal Standartları belirlenerek uygulamaya konulmuştur. 50-70 yaş arasındaki kadın ve erkek nüfusa Toplum Sağlığı Merkezlerine (TSM) bağlı olarak faaliyet göstermekte olan; Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)’nde Gaitada Gizli Kan kiti yardımıyla hızlı, pratik ve güvenilir bir şekilde 2 yılda bir ücretsiz olarak tarama yapılmaktadır.
KALIN BAĞIRSAK KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
Kalın bağırsak gelişme riski hem çevresel hem de genetik faktörlerden kaynaklanır. Kalın bağırsak kanserinin risk faktörleri şunları içermektedir:
• Aşırı kilolu veya obez olmak (Dünyada bir yılda ortalama 110 bin vakanın obeziteye bağlı gerçekleştiği tahmin edilmektedir.)
• Fiziksel olarak aktif olmamak
• Fazla miktarda işlenmiş (sosis, salam ve benzeri) veya işlenmemiş kırmızı et (sığır, kuzu, karaciğer ve benzerleri) tüketimi
• Tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı
• Alkol kullanımı (Dünyada bir yılda ortalama 160 bin vakanın alkol kullanımına bağlı gerçekleştiği tahmin edilmektedir.)
• Diyabet ve insülin direnci varlığı
• Kolesistektomi
KALIN BAĞIRSAK KANSERİ BELİRTİLERİ
Kalın bağırsak kanseri, tümörün bulunduğu bağırsak bölgesine göre farklı belirtiler gösterebilir fakat hiçbir belirti vermeden de oluşabilir. Belirti göstermesi durumunda bulunduğu bölgeye göre farklı şikayetlere sebep olur. Belirtilerin silik olması, sinsi ilerleyişi sebebiyle tarama programları özellikle önem arz eder.
TÜM GÖRÜLEBİLECEK BELİRTİLER GENEL OLARAK ŞUNLARDIR:
• Bağırsak alışkanlıklarında ishal-kabızlık gibi değişikliklerin meydana gelmesi ve bu değişikliklerin birkaç günden uzun sürmesi
• Bağırsakta tam boşalmama hissi
• Parlak ya da koyu kırmızı kanla karakterize rektal kanama
• Dışkının koyu kahverengi veya siyah görünmesine neden olabilecek kanın varlığı
• Karında şişkinlik, kramp tarzında ağrı veya gaz şikâyeti
• Bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı
• Kansızlık (Anemi), halsizlik, yorgunluk
• Ağrılı dışkılama
• Kitle
KALIN BAĞIRSAK KANSERİ TANISI
Erken tanı konulduğunda kolorektal kanserin tedavisi de daha etkin olabilmektedir. Bu nedenle, genel olarak 50 yaş üstü kişilerde taramaya başlanmalı, kolorektal kanser için artmış riski olan kişilerde ise tarama programına daha erken yaşlarda başlanmalıdır.
KALIN BAĞIRSAK KANSERİNDEN KORUNMA STRATEJİLERİ
Kalın bağırsak kanserini önlemek için atılması gereken en önemli adımlardan biri tarama programı olmakla birlikte, aşağıdaki sağlıklı yaşam davranışlarını uygulamak da diğer birçok kanserden olduğu gibi kolorektal kanserlerden korunmada önemlidir:
• Sağlıklı kiloda olmak ve bunu sürdürmek
• Kırmızı ve işlenmiş et tüketimini sınırlandırmak ve daha fazla taze sebze, meyve ve tam tahıl ürünü tüketmek.
• Posa içeriği yüksek besinlerin tüketimini artırmak.
• Günde 30-60 dakika orta düzeyde fiziksel aktivite yapmak
• Sigara ve alkol kullanmamak.
Mart ayı Kalın Bağırsak Kanseri Farkındalık Ayı olarak tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çeşitli etkinliklerle konuya ilişkin farkındalık faaliyetleri, umut, tedbir ve proaktif sağlık önlemleri mesajlarıyla halka ışık tutacak çalışmalar yürütülmektedir.” >Aysel YILDIZ
